stare drewno blog

Jak działa proces odradzania starego drewna

Kiedy używasz odzyskanego drewna dajesz mu drugie życie. Współtworzysz z nim nową, zupełnie inną historię, która nie rzadko przechodzi z pokolenia na pokolenie.

Obecnie tanie materiały drewniane to w większości przepełnione środkami chemicznymi prefabrykaty sklejek i płyt wiórowych itd. Z drugiej strony bardzo dobre i drogie drewno pochodzi ze ścinki wiekowych drzew. Alternatywą dla wysokiej jakości drewna bez ingerencji w środowisko naturalne jest drewno z rozbiórki budynków. W Polsce, szczególnie na wsi większość budowli sprzed II wojny światowej była budowana z drewna. W wyniku migracji, zmiany trendów w budownictwie oraz braku wyspecjalizowanych cieśli obiekty te często popadają w ruinę, są zapomniane i z czasem opustoszałe. Takie budynki jeszcze istnieją, chociaż coraz rzadziej. Z nich pochodzi najlepszej klasy stare drewno. Innym sposobem na pozyskanie starego drewna jest rozbiórka stodół i szop. W tym przypadku tylko około 30%  – 40 % drewna da się uratować i dać mu nowe życie. Rzadziej stare drewno pochodzi z rozbiórki mostów, młynów i drewnianych wytworów jak beczki, wozy itp. Najwięcej drewnianych budynków znajduje się na kresach wschodnich Lubelszczyzny, Podlasia, Podkarpacia oraz Podhala. Regiony te jeszcze przed wojną należały do II Rzeczpospolitej, na zachodzie: Pomorzu i Warmi i Mazurach budowano w tym czasie już z czerwonej cegły.

Obecnie odzyskane materiały drewniane stają się coraz bardziej popularne. Jednak nie wielu ludzi wie, jak działa proces ratowania drewna zanim trafi z powrotem do użytku.

Pozyskane drewno zanim odżyje jako odrestaurowany produkt musi przejść kilka etapów.

Po pierwsze drewno powinno być odpowiednio zdemontowane. Rozbiórka budynku często jest pracą skomplikowaną i niebezpieczną. Drewniane bale, szczególnie dębowe ważą od kilku do kilkuset kilogramów. Ze starym drewnem należy obchodzić się staranie, żeby nie uszkodzi tak cennie wypracowanej przez lata struktury.

Co dalej. Drewno powinno być posortowane ze względu na rodzaj, jakość, kolor oraz przeznaczenie. Po przetransportowaniu drewno należy odpowiednio oczyścić z elementów metalowych. Czasochłonną i żmudną  czynność usunięcia gwoździ lub zawiasów należy wykonać przy pomocy ręcznych podstawowych narzędzi. Zagwożdżone stare bale i krowie potrzebują wykrywacza metalu, ponieważ w dalszej obróbce stolarskiej można uszkodzić narzędzia. Po tym etapie finalnie drewno pozostawia ślady, które dodają mu niepowtarzalnego charakteru pracy ludzkich rąk.

Kolejnym niezbędnym krokiem, jeżeli chcemy zastosować materiał w domu jest jego wysuszenie. Przede wszystkim jest to sposób na pozbycie się kornika. W temperaturze 60 stopni Celsjusza przez okres około dwóch tygodni giną bezpowrotnie wszelkie szkodniki naturalne. Suszenie, to także proces prostowania desek, które wystawione na działanie promieni słonecznych w większości są skręcone i w żaden sposób nie spełnią wymagań nowoczesnego budownictwa. Pamiętajmy, że taka deska nigdy nie będzie idealnie prosta jak np. imitacje drewna w supermarketach, ale z pewnością spełni standardy panelu na ścianę lub rustykalnego blatu. Wysuszone drewno zmniejsza swoją wilgotność trzykrotnie i finalnie nie przekracza 10% co jest w pełni wystarczalne dla warunków domowych. Pamiętajmy, że drewno naturalnie traci wodę i zmienia swoje wymiary. Takie zmiany są dopuszczalne tylko z pewnym marginesem szczególnie w wykończeniu wnętrz. Do konstrukcyjnego zastosowania stosuje się tylko drewno o stabilnej strukturze i odpowiednio wysuszone.

Kolejne kroki to właściwe docięcie drewna i obróbka stolarska, która nie jest tak prosta jak ze świeżo ściętym drzewem, ale możliwa. Trudności podczas obróbki stolarskiej to wcześniej wspomniane pozostałości po gwoździach. Dlatego praca nad drewnem wykonywana jest ręcznie z dużą precyzją. Tutaj też zaczyna się przygoda ze starym sprzętem stolarskim i tradycyjnymi metodami obróbki. Kwintesencją starego drewna jest jego wierzchnia struktura, która jest wydobywana nawet z pozoru nic nie znaczącej „dechy” za pomocą specjalnych szczotek.  Sekret odpowiedniego szczotkowania starego drewna jest małą tajemnicą każdej firmy zajmującej się renowacja drewna z odzysku. Nie ma tutaj reguły. Odpowiednio dobrane szczotki powodują  wypolerowanie drewna z jednoczesnym zachowaniem struktury, koloru i zapachu. Po tym procesie drewno jest w pełni gotowe do użytku w domu. Dodatkowo drewno można jeszcze zabezpieczyć odpowiednim bezbarwnym olejowoskiem. Osobiście preferujemy czyste drewno, które daje poczucie obcowania z naturą, uspokaja i bardzo dobrze wpływa na samopoczucie.

Szczotkowanie drewna to tylko jeden ze sposobów na uwidocznienie naturalnej struktury. Czasami bardzo dobrej jakości drewno nie potrzebuje tego procesu i zachowuje swój stan bez dodatkowej obróbki. Wszystko jest kwestią gustu.

Proces odzyskiwania drewna jest zarazem szczytny i niewdzięczny, jednocześnie tylko dla ludzi z pasją.

Pozdrawiamy